Wanneer je opgroeit met een temperamentvol karakter, hoor je vaak de woorden “Beheers jezelf!” Of krijg je verwijten dat je een heethoofd bent of een driftkikker. Eigenlijk zijn er heel veel verwijzingen naar deze emotie, die een negatieve bijklank hebben.
Daaruit kun je opmaken dat woede een emotie is, die vooral als negatief en onwenselijk wordt ervaren. En als men zegt “Beheers jezelf” , wordt er meestal bedoelt “Slik je woede in en houd erover op”.
Dus wordt woede weggestopt in plaats van onderzocht waar deze emotie nu precies vandaan kwam.
Een woedeuitbarsting ontstaat niet zomaar. Het is een opbouwen van druk totdat een uitbarsting onvermijdelijk is geworden. Een beetje te vergelijken met een onweersbui. Net als een onweersbui, kan ook een woedeuitbarsting zorgen voor het opklaren van de lucht.
Bij een woedeuitbarsting komt er enorm veel energie vrij; energie die hiervoor vast zat. En energie stroomt graag, dat weet iedereen. Dus energie kun je nooit lang vasthouden, dat is logisch.
Dus, wat is dat nu precies, je woede beheersen?
In ieder geval niet: doen alsof het er niet is. Woede of boosheid ontstaat wanneer een grens overschreden wordt.
Het is belangrijk bij jezelf na te gaan welke grens dat is en of je die grens zelf hebt gesteld en zelf duidelijk hebt aangegeven. Daarna kun je je afvragen of deze grens is overschreden met de intentie om jou te kwetsen, opzettelijk dus, of uit onwetendheid.
Was het uit onwetendheid, dan kun je met de persoon in kwestie in gesprek gaan om je gevoelens kenbaar te maken. Zo voorkom je herhaling en de druk wordt ontladen vóórdat het tot een uitbarsting komt.
Werd jouw grens moedwillig overschreden, dus met een slechte intentie, om jou uit de tent te lokken en juist een uitbarsting te forceren. Dan kun je beter pas op de plaats maken en je niet laten verleiden tot een gevecht die niet de jouwe is en niet zal plaatsvinden op jouw voorwaarden, maar op die van een ander.
Dat is Beheersing: niet toegeven aan de woede van een ander.
Want dat is wat ten grondslag ligt aan de onredelijkheid waarmee je benaderd wordt. En die, als jij het toestaat, met veel woede tot uitbarsting zal komen.
Dat is wellicht ook wat Jezus bedoelde met “je vijand de andere wang toekeren”. Niet lijdzaam slachtoffer zijn van andermans woede, maar ervoor te kiezen om niet te vluchten. Maar ook niet te vechten, omdat je weet dat je bij zo’n gevecht slechts kunt verliezen.
Er kunnen ook omstandigheden zijn die je woedend maken. Zoals onrecht dat je ziet op tv of tegenkomt in het dagelijks leven. En daar mag je je best boos om maken. Want al die energie die je dan voelt, kun je heel goed gebruiken om actie te ondernemen tegen dat onrecht. Maar ook dan, beheerst!
Dus in plaats van fabrieken in de fik steken die onrechtvaardige werkomstandigheden hanteren, kun je al die energie beter steken in een campagne die mensen en bedrijven bewust maken van wat er gebeurt en het onrecht een halt proberen toe te roepen.
Onbeheerste woede is niks anders dan een hoop verspilde energie. Terwijl beheerste woede een hoop gerichte energie is die werkelijk effectief kan zijn en wereldveranderend kan werken.
